حق کمیسیون قرارداد اجاره چگونه محاسبه می شود؟ | روش عقد و تمدید قرارداد اجاره رایگان

بازار اجاره بها خانه در سال های اخیر دچار تلاطم زیادی شده است و کمر مستاجران زیر بار اجاره بها خم شده است. امسال قرار است تعداد قابل توجهی از واحدهای مسکونی در حال ساخت در قالب مسکن ملی تحویل داده شود و انتظار برای کاهش اجاره بها در سال 1403 باید دید امیدبخش است یا نه.

حق کمیسیون مشاوران املاک در تهران باید بر مبنای مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصدی محاسبه شود. در محاسبه حق کمیسیون، پول پیش نیم‌درصد و اجاره یک‌چهارم محاسبه می‌شود. ضمن اینکه، کمیسیون مشاوران املاک برای قرارداد‌های توافقی، نرخ توافقی ندارد. اینکه کمیسیون مشمول تخفیف شود یا نه، توافقی است. درباره تمام این موضوعات نظر سمانه محرمی نمین، نایب رئیس دوم اتحادیه مشاوران املاک تهران را جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

نحوه محاسبه حق کمیسیون مبایعه‌نامه

حق کمیسیون مبایعه‌نامه اولین موضوعی بود که سمانه محرمی نمین، نایب رئیس دوم اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره آن توضیحاتی به فرارو ارائه کرد. طبق گفته محرمی، ۲۵ صدم درصد ارزش معاملاتی ملک از هر طرف و در مجموع نیم درصد از هر دو طرف محاسبه می‌شود. البته این عدد کمیسیون است که باید ضربدر ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده آن سال کنیم، این دو عدد با یکدیگر جمع می‌شوند و کمیسیون مبایعه‌نامه به دست می‌آید.

کمیسیون قرارداد اجاره چگونه دریافت می‌شود؟

مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۳ از ۹ درصد به ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است. مشاوران املاک هم امسال هنگام تنظیم قرارداد باید همین عدد را به ‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده در نظر بگیرند.

کمیسیون مشاوران املاک برای قرارداد اجاره بنابر ارزش قرارداد و میزان پول پیش و اجاره ماهیانه محاسبه می‌شود. سمانه محرمی نمین با فرض اجاره مسکن با پول پیش ۵۰۰ میلیون تومان و اجاره ماهانه ۱۰ میلیون تومان، می‌گوید: یک‌چهارم اجاره ماهانه یعنی ۱۰ میلیون تومان، دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود. پول پیش ۵۰۰ میلیونی باید ضربدر نیم درصد شود که باز به رقم دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسیم. این دو رقم وقتی جمع شوند، نتیجه آن پنج میلیون تومان است که دوباره باید ضربدر ۱۰ درصد (مالیات بر ارزش افزوده) شود که یعنی ۵۰۰ هزار تومان، بنابراین طرفین قرارداد هر کدام باید پنج میلیون و ۲۵۰ هزار تومان بابت حق کمیسیون به مشاوران املاک پرداخت کنند. 

ماشین حساب موجود در وب‌سایت اتحادیه مشاوران املاک تهران بر اساس گفته محرمی کاملا قابل استناد است. اگر اعداد را وارد ماشین حساب کنید، حق کمیسیون اعلام می‌شود. 

محرمی درباره اینکه اگر مشاور املاکی زیر بار نرفت و نرخ بیشتری را طلب کرد، موضوع چطور باید پیگیری شود، نیز گفت: آدرس اتحادیه مشاوران املاک تهران، خیابان شریعتی، پایین‌تر از سه راه طالقانی، خیابان شهید طاهریان (آمل) و نبش کوچه فرزانگان است. مراجعه مستقیم به خود بنده داشته باشند که با یک شکایت کوتاه در مدت زمان ۱۰ روزه موضوع را حل و فصل می‌کنم. اگر نتوانیم کاری انجام دهیم، متاسفانه منجر به پلمپ دفتر املاک می‌شود.

کمیسیون تمدید قرارداد اجاره چقدر است؟

کمیسیون مشاوران املاک برای تمدید قراداد اجاره، بنا به گفته نایب رئیس دوم اتحادیه مشاوران املاک تهران اینگونه است که طبق نرخ‌نامه اتحادیه یک‌دهم درصد قرارداد اجاره به‌عنوان کمیسیون محاسبه می‌شود. سمانه محرمی در ادامه توضیح می‌دهد که اگر قراداد جدید نوشته شود، شرایط متفاوت خواهد بود، مگر اینکه قراداد با همان موجر و مستاجر تمدید شود.

سامانه خودنویس آنگونه که محرمی به فرارو می‌گوید: موجب شده که به کل تمدید قرارداد حذف شود و افراد باید هر سال قرارداد جدید بنویسند. چون اصلا در قالب تمدید تعریف نشده است. در حالی که در سامانه ثبت استاد و مستغلات، اگر صاحبخانه و مستاجر به هر دفتری مراجعه می‌کردند، با همان کد رهگیری سال اول متمم را می‌زدند و تاریخ و مبلغ قرارداد با شرایط اولیه به‌روز می‌شد. اما در سامانه خودنویس این امکان میسر نیست و باید قراداد جدید بنویسند.

کمیسیون مشاوران املاک برای قرارداد‌های توافقی

کمیسیون مشاوران املاک برای قرارداد‌های توافقی، طبق گفته سمانه محرمی نمین نرخ متفاوت ندارد. او اضافه کرد: این موضوع بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی است که آنچه خلاف شرع و قانون نباشد، قابلیت اجرا دارد. طرفین باید بین بکدیگر توافق کنند و ما در اتحادیه تنها توافق مکتوب را می‌پذیریم.

مشاوران املاک می‌گویند تعرفه کمیسیون در برخی مناطق یک تا چهار عرفی است؛ اما عضو کمیسیون تخصصی مشاوران املاک اتاق اصناف ایران در این باره توضیح می‌دهد: ما بر اساس قانون کار می‌کنیم، در انگلیس زندگی نمی‌کنیم که عرف، قانون باشد. در ایران مانند فرانسه به قوانین مکتوب استناد می‌شود و اگر شکایتی مبنی بر دریافت حق کمیسیون بالا چه در اتحادیه مناطق یک تا چهار و چه در اتحادیه شمیرانات داشته باشیم، توسط هیات سه یا پنج نفره و براساس قانون نظام صنفی بررسی می‌شود و اصلا پذیرفتنی نیست.

موجر و مستاجر خودشان می‌توانند وارد سامانه خودنویس شوند و پولی از این بابت به مشاوران املاک ندهند، این سوال دیگری بود که سمانه محرمی نمین در پاسخ به آن گفت: بله؛ سامانه خودنویس در ۲۴ ساعت شبانه‌روز رایگان است، اما بعدا بابت پرونده‌هایی که تشکیل می‌شود باید پول بپردازند. بنابراین، پیشنهاد من این است که مراجع قضایی هم ۲۴ ساعته شوند. بزرگترین اشکال سامانه خودنویس مغایرت با اصل ۴۴ قانون اساسی است، چرا که دولت یک صنف را از بین می‌برد و خودش تصدی‌گری می‌کند.

محرمی نمین در پایخ به این پرسش که قرار بود کمیسیون مشاوران املاک به صورت سیستمی محاسبه شود، سرنوشت آن چه شد، گفت: روی نرخ‌نامه تمام مشاوران املاک کیو آر کد گذاشتیم، به محض اسکن کردن آن خیلی راحت می‌توانند عدد را بزنند و کمیسیون را محاسبه کنند.

کمیسیون مشاوران املاک مشمول تخفیف می‌شود؟

نایب رئیس دوم اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره اینکه کمیسیون مشاوران املاک مشمول تخفیف می‌شود یا خیر؛ پاسخ می‌دهد: هر کالایی یک قیمت روی خود دارد و بنابراین ما نیز نرخ داریم. قطعا در این باره می‌توان توافق کرد و توصیه من به مشاوران املاک این است که تا جایی که امکان دارد عدالت و انصاف را در حق مشتری رعایت کنند. محرمی نمین ادامه می‌دهد:، اما اینجا بحث دو مالیات مطرح است؛ مالیات بر ارزش افزوده و مالیات شغلی. در واقع مالیات بر ارزش افزوده از ما تخفیف قبول نمی‌کند، یعنی وقتی در متن قرارداد قید شود پنج میلیون از هر طرف به اضافه ۵۰۰ هزار تومان بابت مالیات گرفته می‌شود، حق کمیسیونی که هر طرف باید پرداخت کند، پنج میلیون و ۲۵۰ هزار تومان می‌شود که روی هم به عدد ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسیم.  

مالیات شغلی مساله دیگری است که در موضوع تخفیف حق کمیسیون مشاوران املاک باید به آن توجه شود. سمانه محرمی نمین در این باره اظهار کرد: اگر بر اساس مالیات یکسری امتیازات برای صنف مشاوران املاک قائل شوند و به آن‌ها گفته شود اگر شما تخفیف دادید، طبق اعداد دریافتی مالیات اخذ می‌شود، این امر موجب تشویق و ترغیب مشاوران املاک به دادن تخفیف خواهد شد.

مشاوران املاک باید به‌ازای کل مبلغی که در نرخ‌نامه آمده، مالیات بدهند و اگر تخفیفی قائل شوند، متضرر قرارداد در بعضی از تخفیف‌ها خواهند بود و بنابراین نیاز به طرح تشویقی است.